Egzamin maturalny 2015

Dotychczasowe wymagania egzaminacyjne

Wymagania egzaminacyjne w 2021 r.

PODSTAWA PROGRAMOWA PRZEDMIOTU JĘZYK OBCY NOWOŻYTNY
IV etap edukacyjny
Poziom IV.1 – dla kontynuujących naukę
ZAKRES ROZSZERZONY

Kolorem szarym oznaczono zapisy, których nie ma w wymaganiach egzaminacyjnych w 2021 r.

Na podstawie Rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki z dnia 16 grudnia 2020 r., Załącznik nr 2: Wymagania egzaminacyjne dotyczące egzaminu maturalnego w roku szkolnym 2020/2021.

W dokumencie dwiema gwiazdkami (**) oznaczono wymagania, z zakresu których będzie przeprowadzana część ustna egzaminu maturalnego, nieobowiązkowa w 2021 r.

Ogólne wymagania egzaminacyjne

I. Znajomość środków językowych.

Zdający posługuje się bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych) umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.

II. Rozumienie wypowiedzi

Zdający rozumie wypowiedzi ustne i pisemne o różnorodnej formie i długości, w różnych warunkach odbioru, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.

III. Tworzenie wypowiedzi

Uczeń tworzy płynne i zrozumiałe, dłuższe wypowiedzi ustne oraz dłuższe wypowiedzi pisemne, bogate i spójne pod względem treści, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.

III. Tworzenie wypowiedzi

Zdający tworzy płynne i zrozumiałe, **dłuższe wypowiedzi ustne oraz dłuższe wypowiedzi pisemne, bogate i spójne pod względem treści, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.

IV. Reagowanie na wypowiedzi

Uczeń reaguje płynnie, w formie ustnej i pisemnej, w różnorodnych, bardziej złożonych sytuacjach, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.

IV. Reagowanie na wypowiedzi

Zdający reaguje płynnie, w formie **ustnej i pisemnej, w różnorodnych, bardziej złożonych sytuacjach, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.

V. Przetwarzanie wypowiedzi

Zdający zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.

Szczegółowe wymagania egzaminacyjne  

1) człowiek (np. dane personalne, wygląd zewnętrzny, cechy charakteru, uczucia i emocje, zainteresowania, problemy etyczne);

2) dom (np. miejsce zamieszkania, opis domu, pomieszczeń domu i ich wyposażenia, wynajmowanie, kupno i sprzedaż mieszkania);

3) szkoła (np. przedmioty nauczania, oceny i wymagania, życie szkoły, kształcenie pozaszkolne, system oświaty);

4) praca (np. zawody i związane z nimi czynności, warunki pracy i zatrudnienia, praca dorywcza, rynek pracy);

5) życie rodzinne i towarzyskie (np. okresy życia, członkowie rodziny, koledzy, przyjaciele, czynności życia codziennego, formy spędzania czasu wolnego, święta i uroczystości, styl życia, konflikty i problemy);

7) zakupy i usługi (np. rodzaje sklepów, towary, sprzedawanie i kupowanie, reklama, korzystanie z usług, środki płatnicze, banki, ubezpieczenia);

2. Uczeń rozumie ze słuchu teksty o różnorodnej formie i długości (np. rozmowy, dyskusje, wywiady, wykłady, komunikaty, instrukcje, wiadomości, audycje radiowe i telewizyjne) w różnych warunkach odbioru.

Uczeń spełnia wymagania określone dla zakresu podstawowego, a ponadto:

1) oddziela fakty od opinii.

2. Zdający rozumie ze słuchu teksty o różnorodnej formie i długości (np. rozmowy, dyskusje, wywiady, wykłady, komunikaty, instrukcje, wiadomości, audycje radiowe).

Zdający spełnia wymagania określone dla poziomu podstawowego, a ponadto:

1) oddziela fakty od opinii;

2) rozróżnia formalny i nieformalny styl wypowiedzi.

3. Uczeń rozumie wypowiedzi pisemne o różnorodnej formie i długości (np. artykuły prasowe, recenzje, wywiady, teksty literackie).

Uczeń spełnia wymagania określone dla zakresu podstawowego, a ponadto:

1) oddziela fakty od opinii.

3. Zdający rozumie wypowiedzi pisemne o różnorodnej formie i długości (np. artykuły prasowe, recenzje, wywiady, teksty literackie).

Zdający spełnia wymagania określone dla poziomu podstawowego, a ponadto:

1) oddziela fakty od opinii;

2) rozróżnia formalny i nieformalny styl wypowiedzi.

4. Uczeń tworzy płynne i zrozumiałe, dłuższe wypowiedzi ustne.

Uczeń spełnia wymagania określone dla zakresu podstawowego, a ponadto:

1) wyjaśnia sposób obsługi bardziej skomplikowanych urządzeń oraz procedury postępowania (np. załatwianie spraw w instytucjach);

2) przedstawia w logicznym porządku argumenty za i przeciw danej tezie lub rozwiązaniu.

**4. Zdający tworzy płynne i zrozumiałe, dłuższe wypowiedzi ustne.

Zdający spełnia wymagania określone dla poziomu podstawowego, a ponadto:

1) stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi w zależności od sytuacji.

5. Uczeń tworzy dłuższe wypowiedzi pisemne (np. list formalny, rozprawka, opis, opowiadanie, sprawozdanie, recenzja), bogate i spójne pod względem treści.

Uczeń spełnia wymagania określone dla zakresu podstawowego, a ponadto:

1) wyjaśnia sposób obsługi bardziej skomplikowanych urządzeń oraz procedury postępowania (np. załatwianie spraw w instytucjach);

2) przedstawia w logicznym porządku argumenty za i przeciw danej tezie lub rozwiązaniu.

5. Zdający tworzy dłuższe wypowiedzi pisemne (np. list formalny, rozprawka, artykuł), bogate i spójne pod względem treści.

Zdający spełnia wymagania określone dla poziomu podstawowego, a ponadto:

1) stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi w zależności od sytuacji;

2) przedstawia w logicznym porządku argumenty za i przeciw danej tezie lub rozwiązaniu.

6. Uczeń reaguje ustnie w sposób płynny w różnorodnych, bardziej złożonych sytuacjach.

Uczeń spełnia wymagania określone dla zakresu pod stawowego, a ponadto:

1) prowadzi negocjacje w trudnych sytuacjach życia codziennego (np. niezasłużone oskarżenie, spowodowanie szkody);

2) aktywnie uczestniczy w rozmowie i dyskusji (przedstawia opinie i argumenty, odpiera argumenty przeciwne);

3) komentuje, zgadza się lub kwestionuje zdanie innych uczestników dyskusji;

4) spekuluje na temat przyczyn i konsekwencji zdarzeń przeszłych i przyszłych;

5) wysuwa i rozważa hipotezy.

7. Uczeń reaguje w formie dłuższego, złożonego tekstu pisanego (np. list prywatny lub formalny, sprawozdanie) w sytuacjach formalnych i nieformalnych.

Uczeń spełnia wymagania określone dla zakresu podstawowego, a ponadto:

1) prowadzi negocjacje w trudnych sytuacjach życia codziennego (np. niezasłużone oskarżenie, spowodowanie szkody); 

2) ustosunkowuje się do opinii innych osób;

3) przedstawia opinie i argumenty, odpiera argumenty przeciwne;

4) komentuje, akceptuje lub kwestionuje zdanie innych;

5) spekuluje na temat przyczyn i konsekwencji zdarzeń przeszłych i przyszłych;

6) wysuwa i rozważa hipotezy.

7. Zdający reaguje w formie dłuższego, złożonego tekstu pisanego (np. list formalny) w sytuacjach formalnych i nieformalnych.

Zdający spełnia wymagania określone dla poziomu podstawowego, a ponadto:

1) prowadzi negocjacje w trudnych sytuacjach życia codziennego (np. niezasłużone oskarżenie, spowodowanie szkody);

2) ustosunkowuje się do opinii innych osób;

3) przedstawia opinie i argumenty, odpiera argumenty przeciwne;

4) komentuje, akceptuje lub kwestionuje zdanie innych;

5) spekuluje na temat przyczyn i konsekwencji zdarzeń przeszłych i przyszłych;

6) wysuwa i rozważa hipotezy.

8. Uczeń przetwarza tekst ustnie lub pisemnie.

Uczeń spełnia wymagania określone dla zakresu podstawowego, a ponadto:

1) streszcza usłyszany lub przeczytany tekst;

2) rozwija notatkę, ogłoszenie, nagłówki prasowe;

3) stosuje zmiany stylu lub formy tekstu.

8. Zdający przetwarza tekst **ustnie lub pisemnie.

Zdający spełnia wymagania określone dla poziomu podstawowego.

10. Uczeń współdziała w grupie, np. w lekcyjnych i pozalekcyjnych językowych pracach projektowych.

Zakres struktur gramatycznych*

Czasownik

3. Czasowniki modalne i półmodalne:

• can, np. I can draw very well. You can go without me if you want. Can you help me with the luggage, please? I can’t hear you. Whoever you saw, it can’t have been John.
• could, np. I could read when I was six. I’m sorry but I couldn’t help you yesterday. Could you sing this song for us, please? You could have taken a taxi from the airport.
• may, np. May I sit here? My mother may still be at work. You may stay longer if you want. You may not have heard about this place but it’s amazing.
• might, np. They might be a little late. Don’t touch it, you might break it. At 5 p.m. John might have been taking a driving test.
• must; have to, np. It must be cold outside. I must do this exercise for tomorrow. You mustn’t smoke in here. We have to make the beds every morning. You didn’t have to help them. You must be kidding. He must have done it, there was nobody else there. 
• will, np. I will study harder this year. Will you do something for me, please? I promise I won’t do that again. 
• shall, np. Shall we go to the seaside this weekend? Shall I help you? What shall we do? The management shall not be responsible for damage to personal property. 
• would, np. It would be a good idea. Would you like some tea? I wouldn’t like to be in his place. When at my grandmother’s, I would always have toast with peanut butter for breakfast.
• should; ought to, np. We should finish the project this week. I ought to be home by 10 p.m. You shouldn’t play with matches. You ought to have washed the glasses before serving the drinks. 
• need; need to, np. You needn’t worry about it. You don’t need to go there. You needn’t have come, I’m going to deal with it myself.
• used to, np. We used to go to the seaside every weekend when I was a child.

3. Czasowniki modalne i półmodalne:

• can, np. I can draw very well. You can go without me if you want. Can you help me with the luggage, please? I can’t hear you. Whoever you saw, it can’t have been John.
• could, np. I could read when I was six. I’m sorry but I couldn’t help you yesterday. Could you sing this song for us, please? You could have taken a taxi from the airport.
• may, np. May I sit here? My mother may still be at work. You may stay longer if you want. You may not have heard about this place but it’s amazing.
• might, np. They might be a little late. Don’t touch it, you might break it. At 5 p.m. John might have been taking a driving test.
• must; have to, np. It must be cold outside. I must do this exercise for tomorrow. You mustn’t smoke in here. We have to make the beds every morning. You didn’t have to help them. You must be kidding. He must have done it, there was nobody else there. 
• will, np. I will study harder this year. Will you do something for me, please? I promise I won’t do that again. 
• shall, np. Shall we go to the seaside this weekend? Shall I help you? What shall we do? 
• would, np. It would be a good idea. Would you like some tea? I wouldn’t like to be in his place.
• should; ought to, np. We should finish the project this week. I ought to be home by 10 p.m. You shouldn’t play with matches. You ought to have washed the glasses before serving the drinks. 
• need; need to, np. You needn’t worry about it. You don’t need to go there. You needn’t have come, I’m going to deal with it myself.
• used to, np. We used to go to the seaside every weekend when I was a child.

4. Konstrukcje czasownikowe:

• going to, np. It’s going to rain. What are you going to do about it?
• be able to, np. Will you be able to do it tomorrow? I regret not being able to help them.
• would like to, np. What would you like to order?

• Present Simple, np. I am from Sweden. The shop is closed on Sundays. I do the shopping here every morning. Their plane lands at 7 p.m. The sun sets in the west.
  I have a new car. I will call you when the meeting starts.

• Present Continuous, np. I’m writing an important email. We’re staying in the Rocamar Hotel. I’m getting tired. My parents are leaving on holiday tomorrow. I’m having lunch at the moment. Why are you always packing at the last moment? While you’re getting ready, I will look for an umbrella.

• Present Continuous, np. I’m writing an important email. We’re staying in the Rocamar Hotel. I’m getting tired. My parents are leaving on holiday tomorrow. I’m having lunch at the moment. While you’re getting ready, I will look for an umbrella.

• Present Perfect, np. We have just had dinner. I have been here since Monday. It’s the first time I have tried a passion fruit. The show has already finished. I will serve dinner as soon as you have set the table.

• Present Perfect Continuous, np. We have been waiting here for ages! How long have you been living in this area? Have you been crying? I’ve been attending these classes every Tuesday since May.

• Past Simple, np. We were a little worried about you. I bought this car yesterday. When she was younger, she was really shy. We went for a walk and then we had dinner
  in a restaurant.

• Past Continuous, np. Yesterday at 5 p.m. I was swimming in the ocean. When we arrived, most of the guests were dancing. I wasn’t expecting you today! I was wondering if you could help me with this suitcase.

• Past Perfect, np. The train had left before we reached the station. I felt I had been there before. By 1492 Columbus had made many sea voyages. It was the first time the neighbours had seen my new flat.

• Past Perfect Continuous, np. I couldn’t believe they had been living here for so many years.

• Future Simple, np. We will go on a trip next weekend. I hope it won’t rain tomorrow. I will take this bag, it’s great! When will I see you again? Will you help me? We will get up when we want.

• Future Continuous, np. I’ll be working at five.

• Future Perfect, np. I hope they will have arrived by the evening. By the time I retire, I hope I will have done many exciting things.

• Future Perfect Continuous, np. In September I will have been working here for 20 years.

Rzeczownik

Przedimek

Przymiotnik

Przysłówek

2. Użycie przysłówków:

• o dwóch znaczeniowo różnych formach, np. He works too hard. He hardly sleeps. We arrived too late. She has put on weight lately.
• too, np. You’re driving too fast.
• enough, np. He’s not old enough to go abroad alone.

Zaimek

8. Zaimki nieokreślone, np.

• some, any, no, every i złożenia z nimi
• none, either, neither
• many, much, few, a few, little, a little
• another, other, others, the other, the others
• every, each
• enough
• both, all
• either – or, neither – nor.

Liczebnik

Przyimek

Spójnik

Składnia

1. Zdania oznajmujące:

• twierdzące, np. I’m seventeen years old. There’s too little time. I have been here before. I’m going to learn Japanese.
• przeczące, np. I don’t know the answer to this question. I haven’t seen you for ages. There is no food in the fridge. I can’t do anything about it. Neither/ None of my friends can drive a car.

13. Zdania podrzędnie złożone:

• podmiotowe, np. What I know about it is confidential.
• orzecznikowe, np. The problem is that we need help.
• dopełnieniowe, np. He promised that he would come soon. He’d like everyone to enjoy the party. All I did was (to) send him an apology.
• przydawkowe, np. The train that we wanted to take was delayed. My aunt, who has been helping our family for years, is a rich duchess. He came late, which surprised all of us.
• okolicznikowe:
  — celu, np. I phoned him (in order) to tell him the news. I did it so as to save him time. The Government passed that law in order that / so (that) this kind of antisocial behaviour could be punished.
  — czasu, np. Say your name when they ask you.
  — miejsca, np. They found themselves where they had never been before.
  — porównawcze, np. Sylvia’s garden isn’t so big as Margaret’s (is). I respect him more than words can say. Jake has as much courage as his older brother (has). The older I get, the happier I am. She speaks several languages, as do her parents.
  — przyczyny, np. I lent him the book because he asked me to. As it was quite late, we went straight home.
  — przyzwolenia, np. Although he was big and strong, he didn’t want to fight.
  — skutku, np. I worked till late so I was tired.
  — sposobu, np. Do as I tell you.
  — stopnia, np. So much was he engaged in his work that he didn’t hear anyone.

13. Zdania podrzędnie złożone:

• podmiotowe, np. What I know about it is confidential.
• orzecznikowe, np. The problem is that we need help.
• dopełnieniowe, np. He promised that he would come soon. He’d like everyone to enjoy the party.
• przydawkowe, np. The train that we wanted to take was delayed. My aunt, who has been helping our family for years, is a rich duchess. He came late, which surprised all of us.
• okolicznikowe: 
  — celu, np. I phoned him (in order) to tell him the news. I did it so as to save him time. The Government passed that law in order that / so (that) this kind of antisocial behaviour could be punished.
  — czasu, np. Say your name when they ask you.
  — miejsca, np. They found themselves where they had never been before.
  — porównawcze, np. Sylvia’s garden isn’t so big as Margaret’s (is). I respect him more than words can say. Jake has as much courage as his older brother (has). The older I get, the happier I am. 
  — przyczyny, np. I lent him the book because he asked me to. As it was quite late, we went straight home.
  — przyzwolenia, np. Although he was big and strong, he didn’t want to fight.
  — skutku, np. I worked till late so I was tired.
  — sposobu, np. Do as I tell you.
  — stopnia, np. He was so engaged in his work that he didn’t hear anyone.

15. Zdania wyrażające życzenie, preferencje lub przypuszczenie, np.

• wish, np. I wish you were here. I wish they would cancel the meeting. I wish we had left earlier.
• it’s time, np. It’s (high) time he found a job.
• had better, np. You’d better (not) come tomorrow.
• would rather, np. I would rather (not) go there. They would rather you didn’t smoke here.
• if only, np. If only we could drive faster! If only I had listened to you.
• as if / as though, np. She felt as if / as though all of her worries had gone.
• suppose/supposing, np. Suppose you had a choice, what option would you go for?

15. Zdania wyrażające życzenie, preferencje lub przypuszczenie, np.

• wish, np. I wish you were here. I wish they would cancel the meeting. I wish we had left earlier.
• it’s time, np. It’s (high) time he found a job.
• had better, np. You’d better (not) come tomorrow.
• would rather, np. I would rather (not) go there. They would rather you didn’t smoke here.
• if only, np. If only we could drive faster! If only I had listened to you.
• as if / as though, np. She felt as if / as though all of her worries had gone.

oraz gerundialne, np. I enjoy swimming and sunbathing. I couldn’t help reading your message. I was excited about getting birthday presents. I prefer skiing to snowboarding. I couldn’t remember writing the letter. I heard him singing. I’m not used to getting up so early. There’s no hope of their winning the match.

oraz gerundialne, np. I enjoy swimming and sunbathing. I couldn’t help reading your message. I was excited about getting birthday presents. I prefer skiing to snowboarding. I couldn’t remember writing the letter. I heard him singing. I’m not used to getting up so early. There’s no hope of their winning the match.